Vergoed meer complementaire zorg
Bron: Nederlands Dagblad 28 januari 2019
Karin Pijper en Gerard Jansbergen (huisarts resp. arts voor integrale geneeskunde en voorzitter AVIG)
Geef Nederlanders vergoeding voor complementaire behandelmethoden. Zo kunnen voedings- en leefstijladviezen helpen klachten te verminderen en kosten te besparen.
In november 2018 werd bekend dat zorgverzekeraar CZ complementaire behandelingen uit het aanvullend pakket wilde schrappen, variërend van orthomoleculaire geneeskunde en natuurgeneeskunde (beide leefstijlgeneeskunde, waarin voeding een hoofdrol speelt) tot reïncarnatietherapie. Er verschenen onmiddellijk verontwaardigde reacties en protesten. Mede als gevolg hiervan vinden gelukkig weer opbouwende gesprekken plaats met CZ.
Waarom loopt Nederland nog steeds zo achter bij landen als Duitsland en met name Zwitserland, waar complementaire methoden gewoon vanuit de basisverzekering worden vergoed? In Nederland wordt verschillend gedacht over complementaire behandelmethoden. Meer dan een miljoen mensen in Nederland maken gebruik van een aanvullende methode, meestal naast reguliere behandelingen als dat nodig is. Vandaar de term ‘complementair’, aanvullend. In een column in de NRC meldt prof. Jeroen Geurts, voorzitter van gezondheidsonderzoeksorganisatie ZonMw – , dat maar liefst 92 procent van de ziekenhuizen een vorm van complementaire zorg aanbiedt.
wetenschappelijke onderbouwing
Een veelgehoorde mening is dat er geen wetenschappelijke onderbouwing zou zijn van complementaire behandelmethoden. Bij een degelijke vergelijking tussen alle meta-analyses (de hoogste vorm van onderzoek) op complementair en regulier gebied vanuit de Cochranedatabase (de meest uitgebreide bron van hoogwaardige en onafhankelijke informatie over het effect van gezondheidszorginterventies) bleek dat het effect
van ruim 37 procent van de complementaire behandelingen positief is. Bij de reguliere behandelingen was dat ruim 44 procent. Daarentegen blijkt slechts bij 0,69% van de complementaire behandelingen (waaronder ook kruidengeneeskunde en supplementen) een schadelijk effect op te kunnen treden, terwijl bij 7% van de reguliere behandelingen nadelige effecten worden gevonden. Met andere woorden, het verschil in bewijs voor complementaire methoden ten opzichte van het bewijs voor reguliere behandelingen is niet zo groot, terwijl de veiligheid van complementaire methoden in het algemeen veel groter is (tienmaal).
Qua kosten levert het toepassen van complementaire therapieën enorme besparingen op. Zo bleek uit een onderzoek van prof. Peter Kooreman en lector Erik Baars (2014) onder anderhalf miljoen mensen, dat patiënten van huisartsen die naast reguliere behandelingen ook acupunctuur, antroposofie en/of homeopathie toepassen, ongeveer tien procent minder kosten per jaar maken dan gemiddeld. De besparing komt vooral door gezondheidsbevordering: minder medicatie en minder ziekenhuiskosten. Stel dat alle huisartsen in Nederland een of meer van deze complementaire behandelwijzen toe zouden passen, dan zou dat een besparing op kunnen leveren van zo’n acht miljard euro per jaar.
leefstijl eerst
De westerse geneeskunde heeft veel bereikt. Ernstige infectieziekten komen hier nauwelijks meer voor, er zijn effectieve medicijnen om klachten te verlichten en chirurgie staat op een hoog peil. Toch blijft het aantal mensen met een chronische aandoening toenemen en vermindert het aantal levensjaren zónder chronische aandoening. Diverse onderzoeken tonen aan dat zeventig tot zelfs negentig procent van veelvoorkomende chronische aandoeningen samenhangt met leefstijl. Met andere woorden, er valt heel veel winst te behalen met leefstijladviezen (voeding, beweging, ontspanning en zingeving) als preventie.
zelfherstellend vermogen
Deze adviezen zijn bij veel complementair werkende artsen en therapeuten vast onderdeel van de behandeling. Maar een betere leefstijl blijkt ook het zelfherstellend vermogen te kunnen stimuleren, net als andere complementaire behandelmethoden: leefstijl als medicijn oftewel leefstijlgeneeskunde. Zo bleek bij een onderzoek onder mensen met diabetes type 2 ongeveer negentig procent van hen zonder medicatie te kunnen dankzij
voedingsadviezen. Er zijn aanwijzingen dat voeding een rol speelt bij het ontstaan van reumatoïde artritis en dat voeding kan helpen de klachten te verminderen.
Ook bij andere chronische aandoeningen, zoals multiple sclerose (MS), kan voeding van invloed zijn op de klachten. Gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) is intussen opgenomen in de basisverzekering. Wij pleiten ook voor volledige vergoeding van de
consulten van de best onderzochte complementaire behandelmethoden, zoals natuurgeneeskunde, orthomoleculaire geneeskunde, acupunctuur en homeopathie, mits uitgevoerd door deskundige artsen en paramedici.
-0-0-0-0-
Gezonde leefstijl scheelt 40.000 kankerdiagnoses
Ruim een derde van alle gevallen van kanker is te voorkomen door een gezonde
leefstijl. Als Nederlanders niet zo veel roken en drinken, meer bewegen, niet te dik worden en gezond eten, scheelt dat jaarlijks zo’n 40.000 kankerdiagnoses.
Dat blijkt uit onderzoek van TNO – in opdracht van KWF Kankerbestrijding – dat donderdag is gepubliceerd in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. In die studie is voor het eerst op een rij gezet hoe vaak een verkeerde leefstijl in Nederland tot kanker leidt. Roken blijkt de grootste boosdoener en is verantwoordelijk voor 19.000 gevallen van kanker per jaar. Dat is een vijfde van alle diagnoses. Verkeerd eten veroorzaakt 9500 gevallen van kanker per jaar, overgewicht 3600, alcohol 2900 en gebrek aan beweging 2100.
alcohol
Onderzoek in andere Europese landen levert een vergelijkbaar beeld op. Alleen is in
Groot-Brittannië de bijdrage van overgewicht groter en speelt in Frankrijk alcohol een meer prominente rol. De Nederlandse onderzoekers haalden gegevens over de kankerrisico’s uit de internationale wetenschappelijke literatuur en pasten die toe op cijfers van de Nederlandse kankerregistratie uit 2010. ‘We kunnen kanker veel vaker voorkomen dan we denken’, zegt hoogleraar kankerepidemiologie Bart Kiemeney (Radboudumc), maar de meeste mensen beseffen dat niet. Daarom kunnen we het niet vaak genoeg benadrukken.’ Dat roken het DNA beschadigt, is meestal wel bekend, maar dat alcohol eenzelfde effect kan hebben, is minder duidelijk. Alcohol stimuleert ook de aanmaak van bepaalde hormonen die de kans op kanker kunnen vergroten. Rood vlees bevat een stof die (in grote hoeveelheden) de darmwand kan beschadigen, waardoor de kans op kanker groter wordt. En in lichaamsvet worden hormonen en ontstekingseiwitten geproduceerd die het ontstaan van tumoren
kunnen bespoedigen en soms een verstoorde celdeling op gang houden.
streng beleid
Kanker ontstaat vaak door toeval of genetische aanleg, maar dat ook ongezond gedrag een
belangrijke rol speelt, is een lastige tijding, zegt Kiemeney. ‘Als we dat zeggen, reageren veel kankerpatiënten met de cynische opmerking: ‘‘O, dus ik heb het aan mezelf te
wijten.’’ Toch moeten we die boodschap blijven herhalen, want er is nog veel te winnen.’
Daarbij zal de overheid een rol moeten spelen, denkt hij. Hij wijst op de Scandinavische landen en Australië, waar het percentage rokers veel lager ligt dan hier, dankzij een streng overheidsbeleid. ‘Als we het aan de mensen zelf overlaten, komt het niet goed.’ Het verband tussen leefstijl en ziektes is nogal abstract. Wie nu rookt, krijgt niet morgen kanker. ‘Zeg je tegen jongeren dat ze door de sigaretten uit de mond stinken, dan komt dat vermoedelijk harder aan dan wanneer je over kanker begint.’
zeventien vormen
Niet bij alle vormen van kanker speelt leefstijl een rol. De onderzoekers onderscheiden
zeventien vormen die zijn te beïnvloeden. Longkanker staat boven aan die lijst: ruim 80 procent van de gevallen wordt door roken veroorzaakt. Gezond gedrag vrijwaart mensen niet van die vormen van kanker, aldus de onderzoekers, maar wie zich houdt aan de aanbevelingen, maakt de kans op de ziekte wel zo klein mogelijk.
Bron: Nederlands Dagblad, 12 december 2014
-0-0-0-0-
EFSA beoordeelde tot heden 2037 gezondheidsclaims
EFSA staat voor de European Food & Safety Authority. Binnen de EFSA werken wetenschappers uit alle Europese landen samen in onafhankelijke expertgroepen. Een belangrijke expert groep werkte al vele jaren aan het beoordelen van 2.037 gezondheidsclaims die fabrikanten van voeding en/of voedingssupplementen op hun verpakkingen willen gebruiken.
EFSA keurt een claim alleen goed voor het vermelden ervan op de verpakking wanneer een directe relatie kan worden gelegd tussen het innemen met de voeding van een bepaalde voedingsstof en de desbetreffende gezondheidsclaim. Bijvoorbeeld vitamine D is van belang voor het behouden van sterke botten. Maar ook moet er een duidelijk aantoonbare relatie bestaan tussen de inname hoeveelheid van een voedingsstof via het voedingsmiddel en het geclaimde effect. Een fabrikant mag geen claim vermelden wanneer de hoeveelheid van een voedingsstof te laag is om effect te kunnen hebben of wanneer de hoeveelheid te sterk kan varieren. Fabrikanten mogen de hierna volgende 15 claims voor vitamine C gebruiken:
- ondersteunt het normaal functioneren van het immuunsysteem
- ondersteunt het immuunsysteem tijdens en na zware fysieke inspanning
- draagt bij aan de opbouw van bindweefsel nodig voor het goed functioneren van de bloedvaten
- draagt bij aan de opbouw van bindweefsel nodig voor het goed functioneren van de botten
- draagt bij aan de opbouw van bindweefsel nodig voor het goed functioneren van het kraakbeen
- draagt bij aan de opbouw van bindweefsel nodig voor een gezonde huid
- draagt bij aan de opbouw van bindweefsel nodig voor het goed functioneren van het tandvlees
- draagt bij aan de opbouw van bindweefsel nodig voor het behouden van een sterk gebit
- draagt bij aan de opwekking van energie in onze lichaamscellen
- draagt bij aan het goed functioneren van ons zenuwstelsel
- draagt bij aan het goed functioneren van de psychologische/mentale weerstand
- draagt bij aan het beschermen van de lichaamscellen tegen oxidatieve stress
- helpt ons minder gauw vermoeid of oververmoeid te raken
- draagt bij aan het reactiveren van tijdens luichaamsprocessen gereduceerde vitamin E
- verbeterd de opname van ijzer met name van non-haem ijzer = ijzer uit plantaardige bron
Minder ongelukken met een goed ontbijt
Is pap een kampioenenontbijt? De organisatie achter de Olympische Zomerspelen van 2012 in Londen denkt van wel. Zij geeft sinds kort de bouwvakkers die het Olympisch dorp bouwen pap als ontbijt om hun bloedsuikerspiegel op peil te houden. Het aangepaste ontbijt leidde daadwerkelijk tot minder ongevallen. De organisatie zei dinsdag dat veel bouwvakkers ‘s avonds junkfood aten en vaak het ontbijt oversloegen. Hierdoor kregen de werknemers in de loop van de ochtend honger en verslapte hun concentratie. De autoriteiten hebben daarom gezonde ontbijten beschikbaar gesteld, waaronder pap. Daar betalen de bouwvakkers omgerekend zo’n 1,20 euro voor. Sinds de invoering van de nieuwe ontbijten is er een daling van het aantal ongelukken gemeten.
Preventie maakt het leven leuker, duurzamer en langer
Lees meer op de website van Nederlands vereniging van arbeids- en bedrijfsgeneeskunde of doe gelijk de leefstijltest
